حقوق موجر و مستاجر در مورد انقضاءمدت اجاره ، انتقال مورد اجاره و فوت موجر یا مستاجر در قانون مدنی ایران
براساس مواد 494 تا 501 قانون مدنی که اشعار می دارد :
ماده ۴۹۴ – عقداجاره به محض انقضاءمدت برطرف می شودواگرپس از انقضاءآن مستاجرعین مستاجره رابدون اذن مالک مدتی درتصرف خودنگاهدارد موجربرای مدت مزبورمستحق اجرت المثل خواهدبود اگرچه مستاجر استیفاء منفعت نکرده باشد واگربا اجازه مالک درتصرف نگاه دارد وقتی باید اجرت المثل بدهدکه استیفاءمنفعت کرده باشد مگراینکه مالک اجازه داده باشدکه مجانا استفاده نماید.
ماده ۴۹۵ – اگربرای
تادیه مال الاجاره ضامنی داده شده باشدضامن مسئول اجرت المثل مذکوردرماده فوق
نخواهد بود.
ماده ۴۹۶ – عقداجاره
بواسطه تلف شدن عین مستاجره ازتاریخ تلف باطل می شودونسبت به تخلف ازشرایطی که بین
موجرومستاجرمقرراست خیارفسخ از تاریخ تخلف ثابت می گردد.
ماده ۴۹۷ – عقداجاره
بواسطه فوت موجریامستاجرباطل نمی شودولیکن اگرموجرفقط برای مدت عمرخودمالک منافع
عین مستاجره بوده است اجاره به فوت موجرباطل می شوداگرشرط مباشرت مستاجرشده باشدبه
فوت مستاجر باطل می گردد.
ماده ۴۹۸ – اگرعین
مستاجره به دیگری منتقل شود اجاره به حال خود باقی است مگر اینکه موجرحق فسخ در صورت
نقل را برای خودشرط کرده باشد.
ماده ۴۹۹ – هرگاه
متولی باملاحظه صرفه وقف مال موقوفه رااجاره دهد اجاره به فوت اوباطل نمی گردد.
ماده ۵۰۰ – دربیع
شرط مشتری می توان دمبیع رابرای مدتی که بایع حق خیار ندارد اجاره منافی
باخیاربایع باشد بوسیله جعل خیاریانحوآن حق بایع را محفوظ داردوالااجاره تاحدی که
منافی باحق بایع باشدباطل خواهدبود.
ماده ۵۰۱ – اگردرعقداجاره
مدت بطورصریح ذکرنشده ومال الاجاره هم از قرارروزیاماه یاسالی فلان مبلغ معین شده
باشداجاره برای یک روزیایکماه یایکسال صحیح خواهدبودواگرمستاجرعین مستاجره رابیش
ازمدتهای مزبوره درتصرف خودنگاه داردوموجرهم تخلیه ید او را نخواهد موجربه موجب
مراضات حاصله برای بقیه مدت وبه نسبت زمان تصرف مستحق اجرت مقرربین طرفین خواهدبود.